Aktualności
Robotyzacja w Polsce w najnowszym raporcie Międzynarodowej Federacji Robotyki [IFR]
Autor: Renata Poreda
15 października 2024
Międzynarodowa Federacja Robotyki (IFR: International Federation of Robotics) w swoim najnowszym raporcie „World Robotics 2024” przedstawiła wyniki dotyczące stopnia zaawansowania robotyzacji w przemyśle na całym świecie. Polska zajmuje obecnie 18. miejsce pod względem liczby nowych instalacji robotów przemysłowych. To spadek o 15% względem poprzedniego roku co wskazuje, że tempo robotyzacji w Polsce dalekie jest od dynamiki obserwowanej w Europie i na świecie. W 2023 roku w Polsce zainstalowano 2685 nowych robotów, co oznacza, że kraj zatrzymał się na poziomie sprzed pięciu lat.
Kilka liczb na start
Polska
- Sprzedaż robotów: W 2023 roku w Polsce zainstalowano 2685 nowych robotów, co oznacza spadek o 15% w porównaniu do 2022 roku. Kraj zajmuje 18. miejsce na świecie pod względem liczby instalacji.
- Liczba aktywnych robotów: Liczba działających robotów wzrosła do 24 808 jednostek (+9% r/r).
- Gęstość robotyzacji: W przemyśle wytwórczym wynosi 78 robotów na 10 000 pracowników, a w motoryzacyjnym – 251 robotów. To nadal stosunkowo niska wartość w porównaniu do światowych liderów.
Europa i świat
- Największe rynki robotyki: W Europie prym wiodą Niemcy, które zajmują 5. miejsce na świecie pod względem liczby działających robotów, z wynikiem 6,3% udziału w globalnej populacji zainstalowanych W 2023 roku Niemcy odnotowały wzrost sprzedaży robotów o 6,6%.
- Gęstość robotów w przemyśle: Średnia dla Europy wynosi ok. 429 robotów na 10 000 pracowników w przemyśle wytwórczym, co stawia kontynent w czołówce globalnych liderów pod względem automatyzacji.
- Trendy: W Europie dominują instalacje w sektorze motoryzacyjnym oraz elektronicznym.
Polska nadal jest rozwijającym się rynkiem robotów z zdywersyfikowanym przemysłem produkcyjnym, który oferuje duży potencjał dla automatyzacji i robotyzacji. Polska stała się atrakcyjną destynacją produkcyjną dla przemysłu motoryzacyjnego, przemysłu tworzyw sztucznych i wyrobów chemicznych, przemysłu metalowego i maszynowego, a ostatnio także dla przemysłu elektrycznego/elektronicznego. Gęstość robotyzacji wciąż rośnie, ale jej poziom jest nadal niski i wynosi 78 robotów na 10 000 pracowników w przemyśle produkcyjnym. Gęstość robotyzacji w przemyśle motoryzacyjnym wzrosła o 9% średnio rocznie, ze 166 w 2018 r. do 251 jednostek na 10 000 pracowników w 2023 r., ale liczba ta jest nadal bardzo niska w porównaniu z przemysłem motoryzacyjnym w większości innych krajów (patrz rozdział 2.5). Gęstość robotów w przemyśle ogólnym wzrosła nawet średnio o 17% każdego roku od 2018 do 2023 r. Jednak liczba 58 robotów na 10 000 pracowników w przemyśle ogólnym pokazuje, że nadal istnieje duży potencjał.
Instalacje robotów w Polsce spadły o 15% do 2685 sztuk w 2023 r. Był to drugi rok spadku po rekordowym 2021 r. z 3532 zainstalowanych jednostek. Roczne instalacje znajdowały się na trajektorii wzrostowej od 2014 r., ale wykazywały silną cykliczną zmienność. Poziom z 2023 r. odpowiada poziomowi z 2018 i 2019 r. (CAGR 2018-2023: +0%). Popyt na roboty w przemyśle motoryzacyjnym wzrósł o 24% do 775 sztuk w 2023 r. Wzrost był napędzany przez dostawców części samochodowych, którzy zainstalowali 684 sztuki (+60%), podczas gdy producenci samochodów zainstalowali zaledwie 57 sztuk (-55%). Przemysł metalowy i maszynowy zmniejszył swoje instalacje o 29% do 427 sztuk. Nadal jest to znacznie więcej niż poziom popytu sprzed 2021 r. (CAGR 2018-2023: +13%). Popyt ze strony przemysłu tworzyw sztucznych i produktów chemicznych spadł o 5% do 311 jednostek. Przemysł elektryczny/elektroniczny zainstalował 344 jednostki (+29%), co daje średnioroczną stopę wzrostu +20% od 2018 r. do 2023 r.
Populację wszystkich pracujących robotów w Polsce [ang. operational stock] obliczono na 24 808 sztuk (+9%) w 2023 r. 32% tej liczby, czyli 7999 sztuk (+8%), zostało wdrożone w przemyśle motoryzacyjnym, głównie przez dostawców części metalowych, gumowych i plastikowych (18% całkowitej populacji). W przemyśle tworzyw sztucznych i wyrobów chemicznych to 3884 jednostek, z +4% w 2023 r., co stanowi udział robotów na poziomie 16%. Z tego segment gumy i tworzyw sztucznych stanowił 12 punktów procentowych. Przemysł metalowy i maszynowy to 3518 jednostek (+11%), co oznacza udział w całości na poziomie 14%. [przemysł wyrobów metalowych (1630 sztuk; +13%) i przemysł maszyn przemysłowych (1319 sztuk; +8%)].
Europa intensyfikuje robotyzację
W całej Europie, gdzie w 2023 roku zainstalowano 92,4 tys. nowych robotów, wzrost liczby instalacji wyniósł 9% w porównaniu do roku poprzedniego. Niemcy są największym rynkiem europejskim i odpowiadają za jedną trzecią wszystkich robotów operacyjnych na kontynencie. Kraj ten, podobnie jak reszta Europy, korzysta z procesu nearshoringu, co stymuluje inwestycje w automatyzację przemysłową, szczególnie w przemyśle motoryzacyjnym. Dynamiczny wzrost liczby instalacji odnotowano także w Hiszpanii (+31%), na Węgrzech (+31%) i w Wielkiej Brytanii (+51%), która osiągnęła rekordową liczbę 3830 nowych robotów.
Polska, pomimo wzrostu zainteresowania automatyzacją, musi jeszcze wiele nadrobić, aby dorównać europejskim liderom. Szersze wdrożenie zaawansowanych technologii, takich jak coboty oraz manipulatory mobilne, a także intensywne wsparcie państwa mogą umożliwić szybszy rozwój polskiego sektora robotyki przemysłowej. Polska stoi przed wyzwaniem szybkiego przyspieszenia automatyzacji i robotyzacji, co ma kluczowe znaczenie dla przyszłości gospodarczej kraju i jego konkurencyjności na arenie międzynarodowej.
Perspektywy na rok 2024 i kolejne lata
OECD szacuje, że PKB Polski wzrośnie o 2,9% w 2024 roku, a w 2025 roku przyspieszy do 3,4%. Oczekuje się, że nakłady brutto na kapitał trwały wzrosną o 6,4% w 2024 roku oraz o 4,5% w 2025 roku. Transfer 76 mld euro z funduszy polityki spójności UE na lata 2021–2027, pierwotnie wstrzymany z powodu sporów politycznych, został ostatecznie uwolniony w 2023 roku.
Na ten moment ogłoszono tylko kilka inwestycji w branży motoryzacyjnej. Opóźnione wypłaty środków UE przyczyniły się do nagromadzenia inwestycji, których realizację przewiduje się na lata 2024 i 2025. Rosnące realne płace stanowią dodatkowy impuls do inwestycji w automatyzację. Spodziewane jest przyspieszenie popytu na roboty w latach 2024 i 2025, chociaż w latach 2026 i 2027 może nastąpić cykliczna recesja.